Εισαγωγή
Πολύ συχνά συναντούμε συμβουλές για την σωστή επιλογή παπουτσιού τρεξίματος αλλά είναι λίγες οι φορές που μπορεί κάποιος να διαβάσει ένα άρθρο σχετικά με το ποια επιφάνεια τρεξίματος είναι η πλέον κατάλληλη για κάθε προπόνηση τρεξίματος
Κατά την δική μας γνώμη η επιλογή της επιφάνειας τρεξίματος για κάθε προπόνηση είναι εξαιρετικά σημαντική απόφαση και θα πρέπει να γίνεται σε συνεργασία με τον προπονητή μας που γνωρίζει καλά τόσο το επίπεδο της τεχνικής μας όσο και το ιστορικό των τραυματισμών μας.
Τόσο η βελτίωση της τεχνικής όσο και η σωστή επιλογή της επιφάνειας μπορούν να δώσουν σημαντική ώθηση στην δρομική μας βελτίωση.
Θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε σύντομα και με απλά λόγια το ζήτημα.
Επιφάνειες τρεξίματος
Οι πιο συνηθισμένες επιφάνειες τρεξίματος είναι οι παρακάτω :
· Γρασίδι
· Χωμάτινες επιφάνειες
· Συνθετικός τάπητας γηπέδου ποδοσφαίρου
· Ταρτάν
· Ασφαλτος
· Τσιμέντο
· Πλακάκι
· Αμμος
· Διάδρομος τρεξίματος
· …
Σε κάθεμία από τις παραπάνω κατηγορίες φυσικά και θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε υποκατηγορίες που σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν σημαντικά διαφορετικές αλληλοεπιδράσεις με τον δρομέα, π.χ. μπορεί να έχουμε χώμα πολύ σκληρό ή πολύ μαλακό, ή να έχουμε χώμα με πολλές πέτρες ή/και χαλίκι ή να έχουμε χώμα χωρίς καθόλου πέτρες.
Εχει σημασία το που τρέχουμε;
Η πρώτη ερώτηση που πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας είναι κατά πόσο είναι σημαντική η επιφάνεια του τρεξίματος για τους δρομείς. Εάν τυχόν κάποιος απαντήσει όχι τότε σίγουρα αγνοεί απλά στοιχεία της βιομηχανικής του τρεξίματος. Δυστυχώς έχουν εμφανιστεί διάφορες έρευνες, ιδίως τα τελευταία χρόνια, που προσπαθούν να δείξουν ότι δεν έχει σημασία η επιφάνεια του τρεξίματος όμως είμαστε πολύ δύσπιστοι για την αξιοπιστία αυτών των ερευνών.
Ομως ακόμα και εάν αντιλαμβανόμαστε εμπειρικά τον διαφορετικό τρόπο αλληλεπίδρασης με τις διάφορες επιφάνεις τρεξίματος πολλές φορές δεν δίνουμε ιδιαίτερη σημασία καθώς δεν μας έχει ενημερώσει κάποιος επαρκώς ή γιατί θεωρούμε ότι πιο σημαντικό να γίνει η προπόνηση άσχετα με το που θα τρέξουμε.
Κριτήρια επιλογής επιφάνειας τρεξίματος
Οταν επιλέγουμε μία επιφάνεια τρεξίματος πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας μεταξύ των άλλων και τα παρακάτω :
· Ποια επιφάνεια τρεξίματος έχει τις μικρότερες πιθανότητες τραυματισμού;
· Ποια επιφάνεια τρεξίματος δεν δυσκολεύει τον χρόνο αποκατάστασης μέχρι την επόμενη προπόνηση;
· Σε ποια επιφάνεια μπορώ να μεγιστοποιήσω τα οφέλη της προπονητικής μονάδας;
· Σε ποια επιφάνεια και χώρο μπορώ να συγκνεντρωθώ στην προπόνησή μου τόσο από επίπεδο τεχνικής όσο και σωματικής επιβάρυνσης;
· Ποιο είναι το ιστορικό των τραυματισμών μου και σε συνέχεια αυτού ποιες επιφάνειες καθίστανται απαγορευτικές για εμένα προσωπικά;
· Ποια είναι η καλύτερη επιφάνεια για την συγκεκριμένη προπόνηση;
· Το επίπεδο κόπωσης μου (μυικού και νευρικού συστήματος ).
· …
Ανάλυση διαφόρων επιφανειών τρεξίματος
Αναλύουμε τις πιο σημαντικές κατηγορίες επιφανειών
Γρασίδι
Είναι ιδανικό μέρος τρεξίματος καθώς μειώνονται οι δυνάμεις που δέχεται το σώμα μας. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πολλές διαδρομές τρεξίματος με γρασίδι (π.χ. γκολφ Γλυφάδας που επίσημα απαγορεύεται το τρέξιμο σε αυτό) και έτσι η δυνατότητα που έχουν οι δρομείς να τρέξουν σε γρασίδι είναι σε γήπεδα ποδοσφαίρου (που συνήθως οι φύλακες το απαγορεύουν) είτε στο γρασίδι που βρίσκεται στο εσωτερικό τμήμα σε στάδια τρεξίματος (π.χ. ΟΑΚΑ). Ακόμα και να βρεθεί χώρος με γρασίδι λίγες είναι οι περιπτώσεις που είναι καλοσυντηρημένο, κάτι που είναι λογικό να εκνευρίζει την πλειοψηφία των δρομέων.
Ιδανικό και ίσως αναντικατάστατο για προθέρμανση και αποθεραπεία καθώς και για όσους αναρρώνουν από κάποιους τραυματισμούς.
Οσο βελτιώνεται η ποιότητα του χλοτάπητα τόσο μεγιστοποιούνται τα οφέλη.
Χώμα
Κατά την γνώμη μας η καλύτερη επιλογή μετά το γρασίδι. Ομως σε αυτή την κατηγορία έχουμε πολλές διαφορετικές υποκατηγορίες.
Υπάρχουν επιφάνειες όπως αυτή στον Αγιο Κοσμά που είναι η πλέον κατάληλη για τρέξιμο και δεν επηρρεάζεται πολύ από τις καιρικές συνθήκες (π.χ. βροχή) και άλλες που ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες μπορεί να είναι πολύ σκληρές ή ακόμα και λασπώδεις. Επίσης σε πολλές περιπτώσεις έχουμε χωμάτινες διαδρομές με πολύ χαλίκι ή πέτρες που μειώνουν τα πλεονεκτήματα αυτής της επιφένειας.
Τα χωμάτινα μονοπάτια που έχουν φτιαχθεί ειδικά για τρέξιμο στην Ελλάδα είναι σπάνια και συνεπώς όταν τρέχουμε σε μία χωμάτινη διαδρομή που έχει δεν έχει «δημιουργηθεί» για τρέξιμο πρέπει να είμαστε προσεχτικοί ακόμα και εάν την γνωρίζουμε καλά γιατί μπορεί να έχει αλλάξει κάτι που μπορεί να δημιουργεί προυποθέσεις τραυματισμού, π.χ. νεροφαγώματα, λακούβες κ.λπ.
Ιδανική επιφάνεια για όλες τις προπονήσεις μας και κυρίως για τις συνεχόμενες μεσαίας και μεγάλης διάρκειας.
Ταρτάν
Τα στάδια με ταρτάν έχουν αυξηθεί σημαντικά στην Ελλάδα και ιδίως στην Αττική, λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 2004 και κυρίως λόγω της πιο ενεργής συμμετοχής των Δήμων μέσω των Αθλητικών οργανισμών στην ανάπτυξη του Αθλητισμού στις τοπικές κοινωνίες. Σχεδόν όλοι οι Δήμοι στην Αθήνα διαθέτουν πλέον στάδιο ποδοσφαίρου με στίβο περιμετρικά από αυτό.
Το μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δρομείς στα στάδια με ταρτάν στην Ελλάδα – ιδίως στην Αθήνα – είναι τα εξής :
· Κακή συντήρηση που σε μερικές περιπτώσεις τα στάδια καθίστανται επικίνδυνα.
· Η αδυναμία σωστής διαχείρησης των χώρων από τους υπεύθυνους. Σε πολλά στάδια δεν επιτρέπεται το τρέξιμο από μη αθλητές του ΣΕΓΑΣ ή συγκεκριμένων συλλόγων. Σε άλλες περιπτώσεις το τρέξιμο για τους «απλούς» δρομείς περιορίζεται στις εξωτερικές διαδρομές ή σε κάποια στάδια καθώς υπάρχουν ομάδες που παίζουν ποδόσφαιρο στον εσωτερικό χώρο κινδυνεύει κάποιος να χτυπηθεί!
· Σε πολλά στάδια απαγορεύεται η πρόσβαση στις απογευματινές ώρες ή υπάρχει ελεγχόμενη είσοδος με εισητήριο/ κάρτα εισόδου.
Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα τα στάδια τρεξίματος θα επαρκούσαν και θα έδιναν λύσεις στους δρομείς ιδίως σε αυτούς ενός αστικού περιβάλλοντος, όμως στην Ελλάδα λόγω των παραπάνω προβλημάτων αρκετός κόσμος/ αρκετοί δρομείς για αναξήγητους λόγους δεν έχει πρόσβαση σε αυτά.
Στο ταρτάν είναι ιδανικό να κάνουμε τις τις πιο γρήγορες προπονήσεις. Φυσικά αναφερόμαστε σε στάδια στίβου με καλή ποιότητα ταρτάν που δεν έχουν σημαντικές ζημιές. Θα πρέπει να αποφεύγουμε τα στάδια που έχουν απλά ένα πλαστικό τάπητα κολλημένο πάνω σε τσιμέντο και το οποίο μας ξεγελάει ότι είναι ταρτάν.
Ασφαλτος
Είναι μία σκληρή επιφάνεια που πρέπει να αποφεύγεται από τους περισσότερους δρομείς. Οι περισσότεροι δρομείς καθώς δεν έχουν τελειοποιήσει την τεχνική τους κινδυνεύουν τρέχοντας στην άσφαλτο να δέχονται μεγάλες δυνάμεις και έτσι να καταποννούν συνδέσμους, συνδέσμους και μύες αλλά και να δημιουργούν προυποθέσεις για πολλούς σοβαρούς δρομικούς τραυματισμούς.
Δρομέας που τρέχει στην άσφαλτο και πάρει την απόφαση να τρέχει στο χώμα θα δει πολύ μεγάλη μείωση στις περιπτώσεις τραυματισμών καθώς και στην βελτίωση της τεχνικής του
Τσιμέντο & πλακάκι
Θεωρούμε τελείως απαγορευτικές αυτές τις επιφάνειες για την συντριπτική πλειοψηφία των δρομέων.
Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης – Προπονητική Ομάδα Smart Sport/& Athens Triathlon Team & Συντακτική Ομάδα Triathlon World.gr. (Email : info@triathlonworld.gr & Κινητό :6937170260)
