Εισαγωγή
Για ένα πολύ μεγάλο διάστημα την δεκαετία του 1980 και του 1990 η υποξική προπόνηση στην κολύμβηση είχε βρει εφαρμογή στην Ελλάδα. Λέγοντας υποξική προπόνηση εννοούμε τον περιορισμό στην παροχή του οξυγόνου (εισπνοή αέρα).
Ετσι πάρα πολύ έλληνες προπονητές κολύμβησης έβαζαν- και πολλοί ίσως ακόμα το κάνουν- τους αθλητές τους να κολυμπήσουν διάφορα κολυμβητικά σετ με εισπνοή κάθε 5 ή 7 χεριές ή μερικοί άλλοι κάθε 4 με 6 χεριές.
Στόχος η μείωση παροχής οξυγόνου
Στόχος ήταν να περιοριστεί η παροχή οξυγόνου στο αίμα και στο μυικό σύστημα του αθλητή. Δηλαδή ήθελαν να μιμηθούν τις συνθήκες που δημιουργούνται στην άθληση σε υψόμετρο.
Οι μελέτες κατέρριψαν την αρχική υπόθεση
Επιστημονικές μελέτες όμως που δημοσιεύτηκαν την δεκαετία του 1980 έδειξαν ότι η λεγόμενη υποξική προπόνηση δεν μειώνει την παροχή οξυγόνου και συνεπώς δεν δημιουργεί τις ίδιες συνθήκες προπόνησης όπως και στο υψόμετρο.
Αυτή η μέθοδος προπόνησης περιορίστηκε με το καιρό περιορίστηκε αρκετά στις προπονήσεις.
Υπερκαπνία
Η μείωση της παροχής οξυγόνου δεν συμβαίνει με την υποξική προπόνηση όπως εμφατικά αναφέρει και ο Maglischo αλλά αυτό που συμβαίνει είναι υπερκαπνία, δηλαδή αύξηση της συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στον κυψελιδικό αέρα.
Ετσι αυτό που νιώθει ο κολυμβητής είναι μία έντονη επιθυμία να αναπνεύσει. Οταν κάνετε έντονη interval προπόνηση ή συμμετέχετε σε έναν αγώνα νιώθετε μία δυσφορία λόγω αυτό που νομίζετε ότι οφείλεται σε έλλειψη οξυγόνου.
Η γνώμη του Bowman
Πολλοί προπονητές όπως ο προπονητής του Michael Phelps o γνωστός Bob Bowman αναφέρει ότι όταν κάνει έντονες προσπάθειες αναπνέει κάθε 2 χεριές και όπως λέει χαρακτηριστικά “δεν υπάρχει λόγος όταν ο οργανισμός χρειάζεται οξυγόνο να μη του το δίνουμε”.
Επίσης ο ίδιος προπονητής καταρρίπτει τον μύθο που υπήρχε ότι την στιγμή που παίρνουμε αναπνοή καταστρέφουμε την υδροδυναμική μας θέση. (Σημείωση :Αναφορικά με το να εισπνέει κάποιος κάθε 3-5 χεριές για να κάνει πιο συμμετρικό το κολύμπι του είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με άλλους τρόπους όπως με αναπνευστήρα και την κολύμβηση στα αερόβια κομμάτια).
Παραμένουν ακόμα αρκετά αναπάντητα ερωτήματα
Σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρχαν αποτελέσματα τα οποία δεν μπορούσαν/ -μπορούν να εξηγήσουν οι προπονητές γιατί υπάρχουν και έτσι κάποιοι προπονητές συνεχίζουν να την χρησιμοποιούν ως μέθοδο προπόνησης.
Φυσικά δεν αναφερόμαστε στους ύπτιους ή τους πεταλουδίστες μόνο που στις εκκινήσεις και τις στροφές δαπανούν αρκετό χρόνο υποβρυχίως και κάνουν σχετική προπόνηση.
H υποξική προπόνηση είναι απαραίτητη στους τριαθλητές;
Πρέπει να τονίσουμε ότι γενικά η υποξική προπόνηση δίχως επίβλεψη είναι μία επικίνδυνη δραστηριότητα και πρέπει να αποφεύγεται δίχως την επίβλεψη προπονητών και ναυαγοσωστών.
Για τους τριαθλητές δεν νομίζουμε ότι υπάρχει λόγος ένταξης αυτής της μορφής προπόνησης.
Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης, Συντακτική ομάδα TriathlonWorld & προπονητική ομάδα Smart Sport (Email : info@triathlonworld.gr)