Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης (info@triathlonworld.gr) . Η τεχνολογία έχει διεισδύσει πολύ έντονα στον αθλητισμό και μικρά θαυματουργά ρολόγια μας συντροφεύουν σε όλες μας τις προπονήσεις.
Ετσι σε κάθε δευτερόλεπτο της προπόνησής μας καταγράφεται η καρδιακή μας συχνότητα, η ταχύτητα με την οποία κινούμαστε, η υψομετρική μας θέση, η συχνότητα κίνησης των ποδιών/ χεριών μας, η παραγόμενη ισχύς κ.λπ. Η εξάρτηση των περισσοτέρων μας από το ρολόι μας είναι πολύ μεγάλη. Χωρίς αυτό δεν νιώθουμε καλά και σε αρκετές περιπτώσεις νιώθουμε “ανίκανοι” να προπονηθούμε καλά. Οτιδήποτε μας προτείνεται ως μέθοδος παρακολούθησης της έντασης της προπόνησής μας χωρίς την χρήση της τεχνολογίας μας φαίνεται ξεπερασμένο.
Τα νούμερα όμως δεν λένε πολλές φορές την αλήθεια. Σίγουρα έχει συμβεί στους περισσότερους από εσάς να κάνετε interval προπόνηση στο ποδήλατο και ενώ τα πόδια σας καίνε, και στοιχηματίζετε ότι είστε στους π.χ. 170-180 σφυγμούς ο παλμογράφος δείχνει π.χ. 145-150 σφυγμούς. Η άλλες φορές να κάνετε τρέξιμο και να νιώθετε ότι τρέχετε χαλαρά ενώ είστε ακόμα και πάνω από το αναερόβιο κατώφλι.
Δυστυχώς τα θαυματουργά ρολόγια δεν μπορούν να δώσουν όλη την εικόνα. Δεν μπορούν να αποτυπώσουν ποσοτικά το πως αισθανόμαστε.
Αυτό είναι ένα κενό που μπορεί να καλύψει ένα από τα απλούστερα πράγματα που υπάρχουν στην αθλητική επιστήμη και το οποίο πλέον έχει ξεχαστεί καθώς θεωρείται ξεπερασμένο. Είναι η κλιμακα RPE (rating perceived exertion) του borg.
Η κλίμακα υπάρχει σε διάφορες μορφές όμως η πιο συνηθισμένη είναι η 15 βαθμη.
•6 – 20% προσπάθεια
•7 – 30% προσπάθεια- Πάρα πολύ εύκολη προσπάθεια
•8 – 40%
•9 – 50% προσπάθεια – Πολύ εύκολη προσπάθεια
•10 – 55% προσπάθεια
•11 – 60% προσπάθεια – Σχετικά εύκολα
•12 – 65% προσπάθεια
•13 – 70% προσπάθεια – Σταθερός ρυθμός, λίγο έντονη
•14 – 75% προσπάθεια
•15 – 80% προσπάθεια – Εντονη προσπάθεια
•16 – 85% προσπάθεια
•17 – 90% προσπάθεια – Πολύ έντονη/ σκληρή προσπάθεια
•18 – 95% προσπάθεια
•19 – 100% προσπάθεια – Πολύ, πολύ έντονη προσπάθεια
•20 – Εξάντληση
O προπονητής οφείλει να λαμβάνει υπόψιν την αντιλαμβανόμενη προσπάθεια του αθλητή και να μην μένει αποκλειστικά προσκολημένος στα ποσοτικά στοιχεία. Φυσικά και υπάρχει αναλογική συσχέτιση της συγκέντρωσης γαλακτικού οξέος, της καρδιακής συχνότητας, της παραγόμενης ισχύος, της ταχύτητας που κινείται ο αθλητής με την κλίμακα RPE του Borg…όμως μερικές φορές αυτή η αναλογική συσχέτιση διακόπτεται και εάν τότε ο προπονητής δεν συνδυάσει όλη αυτή την πληροφόρηση δεν θα μπορέσει να βγάλει σωστό συμπέρασμα και να αναπροσαρμόσει αποτελεσματικά το προπονητικό πρόγραμμα της ημέρας.